Gedragscode veilig internet en sociale media

Inleiding

In dit document beschrijven we gedragsregels waaraan alle gebruikers van de ICT-voorzieningen binnen de Wilhelminaschool zich dienen te houden. De ICT-voorzieningen worden aangeboden binnen het kader van het volgen van het onderwijs of ter ondersteuning aan de bedrijfsvoering van de Wilhelminaschool. De Wilhelminaschool vertrouwt erop dat haar medewerkers, leerlingen, ouders/verzorgers en andere betrokkenen verantwoord om zullen gaan met sociale media en heeft dit protocol opgezet om een ieder die bij de WS betrokken is of zich daarbij betrokken voelt daarvoor richtlijnen te geven.

Uitgangspunten

De Wilhelminaschool onderkent het belang van ICT- en internet voorzieningen en sociale media;
Dit protocol draagt bij aan een goed, veilig school- en onderwijsklimaat;
Dit protocol bevordert dat de Wilhelminaschool, medewerkers, leerlingen en ouders op de sociale media communiceren in het verlengde van de missie en visie van de school en de reguliere fatsoensnormen. In de regel betekent dit dat we respect voor de school en elkaar hebben en iedereen in zijn waarde laten;
De gebruikers van sociale media dienen rekening te houden met de goede naam van de Wilhelminaschool en van een ieder die betrokken is bij de school;
Het protocol dient, de Wilhelminaschool haar medewerkers, leerlingen en ouders tegen zichzelf en anderen te beschermen tegen de mogelijke negatieve gevolgen van de sociale media;
Ouders zijn te allen tijde verantwoordelijk voor wat er met hun kind gebeurt op sociale media; als Wilhelminaschool bieden we ouders en kinderen handvatten aan ter ondersteuning;
Gebruik van de ICT-voorzieningen moet binnen de grenzen van de wet plaatsvinden en in lijn zijn met de onderwijsdoelstellingen of de bedrijfsvoering van de Wilhelminaschool.

Doelstellingen

Kinderen veilig en wijs leren omgaan met en positief gebruik maken van de geweldige mogelijkheden van sociale media, internet, nieuwe media;
Kinderen te leren werken volgens de regels van ons kinderprotocol MEDIAWIJZER en VEILIG INTERNET;
Kinderen leren omgaan met en zich te beschermen tegen de gevaren van internet en sociale media;
Kinderen mediawijsheid aanleren op het gebied van:
1. Gebruik: apparatuur en software goed kunnen bedienen;
2. Begrip: mediaboodschappen kritisch kunnen analyseren;
3. Communicatie: media content kunnen creëren en via media sociaal kunnen interacteren;
4. Strategie: media bewust kunnen inzetten en de eigen doelstellingen te realiseren;
Ouders informeren over de uitdaging en gevaren van sociale media voor hun kind en hun verantwoordelijkheid in deze; hen handvatten aanreiken om hun kinderen thuis op een goede manier structureel en duurzaam te leren omgaan met sociale media;
Leerkrachten creëren een inspirerende werk- en leeromgeving voor hun leerlingen; we zien het computergebruik en sociale media als ondersteunend aan het onderwijsleerproces;
We willen als school ‘mediawijs’ zijn: de leerkracht en het kind – en hun ouders – bewegen zich actief, bewust en kritisch in de gemedialiseerde samenleving.

Activiteiten kinderen

De leerlingen van de Wilhelminaschool worden in kennis gesteld van de gedragsregels middels een inleidend klassengesprek. Indien de groepsleerkracht het nodig acht, kan hij/zij de regels, de voordelen en nadelen van internet in de loop van het jaar weer aan de orde stellen.

In alle groepen hangt de poster mediawijzer en veilig internet met schoolbrede afspraken;
Jaarlijks wordt deze poster in alle groepen volgens de jaaragenda behandeld;
Jaarlijks behandelen we het programma ‘Diploma Veilig Internet’.

Gedragsregels internet

Kinderen maken gebruik van internet ter verrijking van het onderwijs: om informatie te zoeken, contacten te leggen met leerlingen van andere scholen en deskundigen te kunnen raadplegen. Internetactiviteiten worden hiermee steeds meer onderdeel van methodes en leergangen.

De Wilhelminaschool is aangesloten op het Internet. In principe hebben alle medewerkers en leerlingen toegang tot het Internet. Er wordt in de lessen waarbij internet wordt ingezet gewezen op kindvriendelijke zoekmachines. De Wilhelminaschool heeft een contract afgesloten met Filternet.

Gedragsregels:

Het Internet wordt conform de voorschriften en of aanwijzingen van het management gebruikt;
Het is niet toegestaan om andere activiteiten te ontplooien, zoals:
1. Het spelen van spelletjes via Internet/met derden;
2. Zonder toestemming (educatieve) spelletjes downloaden en installeren;
3. Het bezoeken van niet-onderwijs gerelateerde chatrooms en Internetforums;
4. Internet sites bezoeken die obscene, tot haat opruiende of anderszins aanstootgevende informatie bevatten;
5. Persoonlijke opvattingen als opvattingen van de instelling voorstellen;
6. Commerciële software of materiaal waarop copyright berust in strijd met dat copyright uploaden, downloaden of anderszins overbrengen;
7. Het downloaden en/of installeren van niet-educatieve spelletjes;
Het is niet toegestaan materiaal te downloaden en binnen de Wilhelminaschool aan te wenden, waaronder begrepen teksten, afbeeldingen, geluidsopnames of video-opnames met een discriminatoire of pornografische inhoud, dan wel met een zodanige inhoud dat de gebruiker redelijkerwijs kan begrijpen dat de Wilhelminaschool zich hiermee niet kan verenigen en of betrokkenheid van de Wilhelminaschool bij dit materiaal de identiteit, eer en goede naam van de Wilhelminaschool schaadt;
Het is niet toegestaan dat medewerkers hun emailadres en de naam van de Wilhelminaschool achterlaten op websites en of forums tenzij men hiervoor toestemming heeft gekregen van het bevoegd management;
Het is niet toegestaan software, gegevens en artikelen te downloaden of te kopiëren waarvoor auteursrechten of licenties gelden;
De leerkracht draagt zorg voor een omgeving waarin kinderen open kunnen vertellen wanneer zij op een ongewenste, onbedoelde site komen. Het is immers meestal niet hun schuld;
Regels en wetten met betrekking tot copyright worden in acht genomen; informatie die terug te voeren is op leerlingen mag niet op het openbare deel van het netwerk terechtkomen.

Sociale media in de school

Voor alle gebruikers (medewerkers, leerlingen en ouders/verzorgers)

Het is medewerkers en leerlingen niet toegestaan om tijdens de lessen actief te zijn op sociale media tenzij door de schoolleiding respectievelijk leraren hiervoor toestemming is gegeven;
De betrokkene is persoonlijk verantwoordelijk voor de inhoud welke hij of zij publiceert op de sociale media;
Elke betrokkene dient zich ervan bewust te zijn dat de gepubliceerde teksten en uitlatingen voor onbepaalde tijd openbaar zullen zijn, ook na verwijdering van het bericht;
Het is voor betrokkenen niet toegestaan om foto-, film- en geluidsopnamen van schoolgerelateerde situaties op de sociale media te zetten tenzij betrokkenen uitdrukkelijk toestemming voor plaatsing hebben gegeven;
Het is medewerkers niet toegestaan om ‘vrienden’ te worden met leerlingen op sociale media; hoge uitzondering hierop is als er privé al een sterke (familie/vriendschaps) relatie is;
Alle betrokkenen nemen de fatsoensnormen in acht. Als fatsoensnormen worden overschreden (bijvoorbeeld: onwaarheden vertellen, mensen pesten, kwetsen, stalken, bedreigen, zwartmaken of anderszins beschadigen) dan neemt de WS passende maatregelen. Zie ook : Sancties en gevolgen voor medewerkers en leerlingen;
Zaken die niet door de beugel kunnen (zoals pestgedrag) melden we bij betrokkenen (zoals ouders gepeste/pester) en bij de betreffende leerkracht; Op de eigen facebookpagina van de WS hebben twee Mediamasters uit het team de bevoegdheid om personen en/of berichten te verwijderen. Zij beslissen tevens of een vriendschapsverzoek wordt geplaatst/ geaccepteerd;

Voor medewerkers

Medewerkers hebben een bijzondere verantwoordelijkheid bij het gebruik van sociale media: privémeningen van medewerkers kunnen eenvoudig verward worden met de officiële standpunten van de Wilhelminaschool. Indien een medewerker deelneemt aan een discussie die (op enigerlei wijze) te maken heeft met de school, dient de medewerker te vermelden dat hij/zij medewerker is van de Wilhelminaschool ;
Als online communicatie dreigt te ontsporen dient de medewerker direct contact op te nemen met zijn/haar leidinggevende om de te volgen strategie te bespreken;
Bij twijfel of een publicatie in strijd is met deze richtlijnen neemt de medewerker contact op met zijn/haar leidinggevende.

Het is de medewerker toegestaan om schoolgerelateerde onderwerpen te publiceren mits het geen vertrouwelijke of persoonsgebonden informatie over de Wilhelminaschool, haar medewerkers, leerlingen, ouders/verzorgers en andere betrokkenen betreft. Tevens mag de publicatie de naam van de school niet schaden;
Indien de medewerker over de Wilhelminaschool publiceert, dient duidelijk te zijn dat de boodschap de persoonlijke mening van de medewerker betreft ; uiteraard dient het bericht niet in tegenspraak te zijn met dat wat de school uitdraagt.

Gedragsregels netwerk en werkstations

Ter beschikking gestelde werkstations worden conform de voorschriften van de beheerder (Hoofd ICT) gebruikt;
Het is niet toegestaan het persoonlijke wachtwoord bekend te maken aan derden in welke vorm dan ook. De gebruiker is verplicht de combinatie van gebruikersnaam en persoonlijk wachtwoord zorgvuldig te beheren;
Het is niet toegestaan:
1. Gebruikersnamen en wachtwoorden te gebruiken die op niet reglementaire wijze verkregen zijn;
2. Zich toegang te verschaffen tot gegevens van andere gebruikers;
3. De normale werking van het netwerk opzettelijk te verstoren, waaronder tevens wordt verstaan het verspreiden van computervirussen of van netwerkverkeer van grote omvang over langere tijd, waardoor anderen wezenlijk worden gehinderd bij hun gebruik van het netwerk;
4. Vertrouwelijke informatie of informatie die eigendom is van personen of instellingen bekend te maken of te publiceren. Dergelijke informatie bestaat onder meer uit, maar is niet beperkt tot: databases van de school en de daarin opgeslagen gegevens, computersoftware, toegangscodes voor computernetwerken en persoonlijke gegevens van leerlingen en ouders;
5. Zonder uitdrukkelijke toestemming bestanden, uitvoer of gebruikersnamen van andere personen te openen, te wijzigen of te gebruiken;
Ander gebruik (dan hiervoor genoemd) van het netwerk, van het werkstation of van netwerkbronnen dat door de schoolleiding of de netwerkbeheerder als ongepast wordt aangemerkt is ook verboden;
Netwerkaansluitingen of koppelingen mogen niet geblokkeerd of gewijzigd worden;
De gebruiker moet zich houden aan de bepalingen die in de licentieovereenkomst(en) van de programmatuur zijn opgenomen. Deze overeenkomsten kunnen ingezien worden bij de ICT-coördinator;
Het is niet toegestaan om zelfstandig applicaties en andere programmatuur waar de Wilhelminaschool geen gebruikslicentie voor bezit, te installeren op een werkstation van de Wilhelminaschool;
Programmatuur mag niet worden gekopieerd, met uitzondering van die programmatuur die door de Wilhelminaschool expliciet ter beschikking wordt gesteld;
Aanwijzingen van ICT-coördinator o.a. ten aanzien van virusbestrijding dienen te worden gevolgd;
Gebruikers kunnen incidenten die het normale gebruik van de ICT-voorzieningen verstoren melden aan de ICT-coördinator.

Gedragsregels email

Iedere gebruiker draagt er zorg voor dat zijn gebruikersnaam en wachtwoord alleen voor eigen gebruik kunnen worden aangewend.
Het is niet toegestaan:
1. Gebruikersnamen en wachtwoorden te gebruiken die op niet reglementaire wijze verkregen zijn;
2. Een e-mailadres van een andere gebruiker als afzender te gebruiken;
3. Anoniem email te versturen of e mailberichten op enige wijze te vervalsen;
4. Voor andere gebruikers bestemde e mailberichten te lezen, te kopiëren te wijzigen of te wissen;
5. Zich toegang te verschaffen tot e-mailberichten van andere gebruikers;
6. Obscene of lasterlijke informatie of informatie die tot doel heeft andere personen te ergeren, kwellen of intimideren, verzenden of ontvangen;
7. Persoonlijke opvattingen als opvattingen van de instelling voorstellen;
8. E-mail gebruiken voor gokken of onwettige activiteiten;
9. Porno, geweld en/of discriminerende taal actief te ontvangen en/of verspreiden / door te geven via email;
10. Pest Mails versturen.
Ander gebruik (dan hierboven genoemd) van e-mail dat door de schoolleiding of de netwerkbeheerder als ongepast wordt aangemerkt is ook verboden.
Het is niet toegestaan om e-mailberichten te ondertekenen met gebruikmaking van een andere naam.
Commercieel gebruik van mail (met uitzondering van contract onderwijs activiteiten) en het gebruik van e-mail voor kettingbrieven, in welke vorm of voor welk doel dan ook, is niet toegestaan.
Het is zonder uitdrukkelijke toestemming van het bevoegd management niet toegestaan om e-mailberichten te versturen aan meer dan 100 adressen tegelijkertijd.
Voor e-mail geldt ook het briefgeheim, maar op grond van hun pedagogische verantwoordelijkheid mogen de leerkrachten e-mail van leerlingen bekijken.

Controle door de werkgever

De school bewaart het emailverkeer;
Het is de schooldirectie toegestaan onder voorwaarden medewerkers/leerlingen gedurende enige tijd te volgen indien aanwijzingen bestaan van handelen in strijd met de voorschriften;
Het is de schooldirectie toegestaan om alle zakelijke e-mailberichten te lezen;
Voorwaarden voor het uitvoeren van deze controle:
1. Indien een medewerker/leerling of een groep van medewerkers/leerlingen wordt verdacht van het overtreden van regels, kan gedurende een vastgestelde (korte) periode gerichte controle plaatsvinden;
2. Controle beperkt zich in beginsel tot verkeersgegevens van het e-mail- en internetgebruik. Slechts bij zwaarwegende redenen vindt controle op de inhoud plaats;
3. Bij constatering van verboden gebruik wordt dit onmiddellijk met de betrokken medewerker besproken. De medewerker wordt gewezen op de consequenties wanneer hij niet stopt met het verboden gebruik;
4. De controle op persoonsgegevens over e-mail en internetgebruik vindt slechts plaats in het kader van de volgende doelen:
  - i. Begeleiding en/of individuele beoordeling van leerlingen;
  - ii. Voorkomen van negatieve publiciteit;
  - iii. Tegengaan van seksuele intimidatie;
  - iv. Tegengaan van “verboden gebruik”;
  - v. Kosten- en capaciteitsbeheersing;
  - vi. Systeem en netwerkbeveiliging;
  - vii. Tegengaan van discriminatie.

Pestgedrag en vertrouwenspersoon

Voor het aanpakken van ongewenst gedrag op de elektronische snelweg is samenwerking van groepsleerkrachten en ICT-coördinator een belangrijke voorwaarde. Bij meldingen/klachten over internetporno raadpleegt de leerkracht cq. de directie de ICT-coördinator om met elkaar te achterhalen of de ongewenste site bijvoorbeeld ‘zomaar’ kon verschijnen of dat de leerling/medewerker er gericht naar op zoek is gegaan. In geval van haatmail of pesterijen via e-mail kunnen ze samen de speurtocht aangaan naar de persoon van wie de mail afkomstig is. Het kan zijn dat de e-mail aanleiding geeft tot het indienen van een klacht bij justitie als de inhoud van een e-mail in ernstige mate ontoelaatbaar is.

De vertrouwenspersoon is verantwoordelijk voor de persoonlijke begeleiding van de lastiggevallen leerling of het lastiggevallen personeelslid. De vertrouwenspersoon gaat met de klager na of de kwestie met bemiddeling is op te lossen en ondersteunt de klager bij het eventueel indienen van een klacht bij bevoegd gezag of klachtencommissie (verder beschreven in de klachtenregeling).

Sancties en gevolgen voor medewerkers en leerlingen

Medewerkers die in strijd handelen met dit protocol maken zich mogelijk schuldig aan plichtsverzuim. Alle correspondentie omtrent dit onderwerp wordt opgenomen in het personeelsdossier.
Afhankelijk van de ernst van de uitlatingen, gedragingen en gevolgen worden naar medewerkers toe rechtspositionele maatregelen genomen welke variëren van waarschuwing, schorsing, berisping, ontslag en ontslag op staande voet;
Leerlingen en / of ouders/verzorgers die in strijd met dit protocol handelen maken zich mogelijk schuldig aan verwijtbaar gedrag. Alle correspondentie omtrent dit onderwerp wordt opgenomen in het leerlingendossier;
Afhankelijk van de ernst van de uitlatingen, gedragingen en gevolgen worden naar leerlingen en / of ouders/verzorgers toe maatregelen genomen welke variëren van waarschuwing, schorsing en verwijdering van school;
Indien de uitlating van leerlingen en/of ouders/verzorgers en medewerkers mogelijk een strafrechtelijke overtreding inhoudt zal door de WS aangifte bij de politie worden gedaan.

Zorgvuldig omgaan met persoonsgegevens

Medewerkers hebben de beschikking over privacygevoelige gegevens van leerlingen en ouders. De (software)systemen die door de WS worden gebruikt zijn zo ingericht dat de gegevens veilig bewaard worden en alleen ter beschikking staan van degenen die de gegevens nodig hebben. Veiligheid is echter niet alleen afhankelijk van systemen, maar ook van het gedrag van medewerkers. De volgende richtlijnen zijn van toepassing:

Inloggegevens worden niet gedeeld met anderen, wachtwoorden worden regelmatig gewijzigd
Wanneer iemand zijn/haar werkplek verlaat (ook als dat voor een korte duur is), wordt het beeldscherm afgegrendeld. Dit geldt ook als de leerkracht het lokaal verlaat, of er nu wel of geen leerlingen aanwezig zijn op dat moment.
Thuiswerken is toegestaan, maar alleen als er gebruik gemaakt wordt van de door WS beschikbaar gestelde systemen. Het is niet toegestaan om gegevens te versturen naar of vanaf een privé-mailadres of het anderszins gebruik maken van een privé-account voor welke werkgerelateerde zaken dan ook maar.
Voor wat betreft digitale leermiddelen wordt er uitsluitend gebruik gemaakt van door de directie goedgekeurde en aangeschafte software/apps. Het is niet toegestaan andere middelen te gebruiken waarbij gegevens van leerlingen (ook niet als deze geanonimiseerd zijn) nodig zijn voor de werking van de software/app.
Medewerkers die mails of andere gegevens aantreffen waarvan vermoed wordt dat dit een virus, phishing, of anderszins kwaadwillendheid kan betreffen, melden dit onmiddellijk aan de ICT-coördinator.
Medewerkers die vermoeden dat persoonsgegevens niet veilig worden bewaard, of die vermoeden dat persoonsgegevens verstrekt zijn of kunnen zijn aan onbevoegden, melden dit onmiddellijk aan de ICT-coördinator.
Kasten waarin (fysieke) gegevens van leerlingen worden bewaard zijn te allen tijde afgesloten. (Fysieke) persoonsgegevens worden nooit buiten de afgesloten kasten bewaard. Het is medewerkers niet toegestaan om leerlingdossiers of onderdelen daaruit mee naar huis te nemen.